LEYLA GENCER
Opera Sanatçısı
Ayşe Leyla Gencer, 10 Ekim 1928 tarihinde İstanbul‘da Polonezköy‘de doğmuştur. Babası Safranbolulu Müslüman bir ailenin oğlu olan Hasanzade İbrahim Bey, annesi Polonyalı Katolik bir ailenin kızı olan Alexandra Angela Minakovska’dır. Annesi evlenince Müslüman olup Atiye adını aldı. Sonradan ailesi 1934 yılında soyadı kanunu ile Çeyrekgil soyadını aldılar.
Modacı Cemil İpekçi‘nin annesi Sahire Hanımda Safranbolu Yörük Köyü’nden Çeyrekgillerdendir, dolayısı ile modacı Cemil İpekçi ile akrabadır.
Leyla Gencer, Karaköy’de hanları olan ve amcası ile birlikte çiftçilik, balıkçılık, taşımacılık, Lale Sinemasının işletmesi ve Çubuklu suyunun işletmeciliğini yapan babasını genç yaşta kaybetti.
İstanbul İtalyan Lisesi’ni bitirdikten sonra İstanbul Devlet Konservatuvarı‘nda şan eğitimi aldı. Ünlü orkestra şefi Muhittin Sadak ve besteci Cemal Reşit Rey‘in öğrencisi oldu. Ardından Ankara Devlet Operasında devam ettiği şan eğitimine İtalyan soprano Giannina Arangi-Lombardi ve Apollo Granforte ile devam etti.
1950 yılında Ankara Devlet Operası sahnesinde Mascagni’nin Cavalleria Rusticana eserinde Santuzza rolünü yorumlayana dek Ankara Devlet Opera ve Balesi Korosu’nda görev aldı.
Bir kaç yıl içerisinde tanınan bir opera sanatçısı olan Gencer, birçok önemli devlet etkinliğine soprano olarak davet edildi. ABD devlet başkanlarından Harry S. Truman, Dwight Eisenhower, Yugoslavya’nın kurucusuMareşal Tito, İran Şahı Rıza Pehlevi ve eşi Prenses Süreyya, Ürdün Kralı Hüseyin, huzurunda resitaller verdi.
Leyla Gencer’in İtalyan sahnelerine adım atması Napoli San Carlo Tiyatrosu’nda yine Santuzza rolü ile oldu. İlk defa 1953 yılında, Türkiye ile İtalya arasında imzalanan Kültür Anlaşması çerçevesinde bir radyo konseri vermek için Roma‘ya gitti.
Leyla Gencer, 1960’larda mesleğinin doruğuna çıktı. Hiç bilinmeyen operaları seslendirmeyi sürdürdü. 1963’te Verdi‘nin unutulmuş operası “Kudüs”te başrol Elena’yı oynadı. Bunu Donizetti‘nin hiç bilinmeyen operası “Robert Devereux”daki Kraliçe Elizabeth rolü ve Bellini‘nin 130 yıldır sahnelenmeyen “Beatrice di Tanda” operası takip etti.
Kısa sürede ulusararası bir kariyere kavuşan Leyla Gencer,; Gui, Serafin, Gavazzeni ve Muti gibi büyük İtalyan şeflerle çalıştı. Donizetti’nin unutulmuş operalarını başarılı bir şekilde yorumlayarak “Donizetti Rönesansı”nın gelişmesine büyük katkıda bulundu.
1982’den itibaren, seminer ve yorum kurslarıyla kendini genç opera sanatçılarına adayan sanatçı, 1983-88 yılları arasında As.Li.Co. di Milano’nun didaktik-sanatsal yönetmenliğini üstlendi, 1997-98 yılları arasında ise şef Riccardo Muti tarafından La Scala korosunun genç sanatçılar okulunda yöneticiliğe atandı. La Scala Tiyatrosu’nda opera sanatçıları için kurulan akademinin sanat yönetmenliğini yapan Gencer, opera yorumu üzerine dersler vermeye devam etti.
En önemli opera sahnelerinde birçok başrol yorumlayan Leyla Gencer, “20. yüzyılın son divası” olarak kabul ediliyor. Opera dünyasında bulunduğu yeri, yalnızca repertuarının çeşitliliğiyle değil, canlandırdığı karakterlere kattığı dramatik nüanslarla da sağlamlaştıran Gencer, araştırmacı kişiliği ve iyi bir eğitimci olmanın verdiği sorumlulukla romantik dönemin unutulmuş birçok eserini tekrar günışığına çıkartmıştır.
Leyla Gencer, T.C. Devlet Sanatçısı idi. 1946 yılında varlıklı bir bankacı olan İbrahim Gencer ile evlendi. Kocası erken yaşta vefat ettikten sonra bir daha evlenmedi.
Leyla Gencer, 10 Mayıs 2008 tarihinde Milano’daki evinde kalp ve solunum yetmezliği nedeniyle 80 yaşında vefat etti.
Bu güzel yazı için teşekkür ederim.
Cevapla